Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 28 kwietnia 2023 r. w sprawie odstąpienia od stosowania wymagań określonych w przepisach rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych obowiązuje tylko do północy dnia dzisiejszego.

Na godz. 15.00 w Departamencie Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej Ministerstwa Klimatu i Środowiska nie były prowadzone żadne prace związane z ewentualnym dalszym przedłużeniem czasowego zawieszenia stosowania minimalnych wymagań jakościowych dla paliw stałych, o których jest mowa w art. 3a ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw.

Również na stronie RCL (Rządowe Centrum Legislacyjne) nie widnieje żaden projekt rozporządzenia w tej sprawie.

Oznacza to – bazując na aktualnym stanie faktycznym, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska uznało, iż nie ma już potrzeby dalszego stosowania zawieszania norm jakościowych dla paliw stałych i od 1 sierpnia 2023 r. wracają wymogi, które obowiązywały do lipca ub. r. jeżeli chodzi o obrót węglem.

Co to oznacza dla uczestników rynku obrotem węglem kamiennym, w tym dla właścicieli zakładów ceramicznych jako finalnych podmiotów zużywających?

1. Podstawowa informacja jest taka, że w grudniu ub. r. zmieniło się rozporządzenie określające wymagania jakościowe dla paliw stałych i obecnie parametry te reguluje rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 grudnia 2022 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych (Dz.U.2022.2856).

Tekst rozporządzenia

2. Zgodnie z aktualnym rozporządzeniem w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych nie ma już zakazu stosowania miałów węglowych w instalacjach poniżej 1 MW oraz przez użytkowników indywidualnych, natomiast istotnie zmieniły się minimalne wymagania jakościowe dla takich miałów (aktualnie są one określane jako ekomiał oraz miał plus).

3. Minimalna wartość opałowa dla miałów obecnie to 24 MJ/kg (minimum 23 MJ/kg przy uwzględnieniu dopuszczalnej tolerancji), najniższa dozwolona granulacja to 3 mm (wcześniej był to 1 mm), maksymalna zawartość popiołu to 12% (oraz 15% przy uwzględnieniu tolerancji), zaś siarki to 1,2% (oraz 1,5% przy uwzględnieniu tolerancji).

4. Dla porównania niższe wymagania jakościowe są stawiane przed paliwem typu groszek, orzech czy kostka (niższa minimalna wartość opałowa, wyższa dopuszczalna zawartość siarki, a także popiołu).

5. Miały węglowe o parametrach nie spełniających minimalnych wymagań określonych w tabeli nr 6 do wskazanego rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych nie mogą być spalane w instalacjach o nominalnej mocy cieplnej poniżej 1 MW oraz w źródłach spalania eksploatowanych przez użytkowników indywidualnych, natomiast mogą nadal być stosowane w źródłach energetycznego spalania paliw o nominalnych mocach cieplnych 1 MW lub wyższych.

Minimalne wymagania jakościowe dla paliw stałych obowiązują tylko prowadzących instalacje o nominalnej mocy cieplnej do 1 MW oraz użytkowników indywidualnych źródeł spalania. W przypadku większych instalacji jakość stosowanych paliw jest regulowana poprzez wydawane decyzje – pozwolenia na emisję do powietrza gazów lub pyłów albo pozwolenia zintegrowane, które poprzez reglamentowanie wielkości emisji substancji do powietrza z danych instalacji wpływają na jakość stosowanego paliwa lub wymuszają stosowanie efektywnych systemów oczyszczania spalin ze spalania tych paliw.

Podsumowując przywrócenie stosowania minimalnych wymagań jakościowych dla paliw stałych będzie mogło mieć pewien wpływ na poszczególne instalacje, w tym również z branży ceramicznej, o ile stosowały one w trakcie ostatniego roku miały węglowe o parametrach gorszych niż określone w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 grudnia 2022 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych. Jednak aktualnie to znów na importerach i sprzedawcach węgla nie zaś na ich odbiorcach ciążył będzie w główniej mierze obowiązek przestrzegania tych wymagań.

W omawianym kontekście zastanawiające może być, dlaczego Ministerstwo Klimatu i Środowiska podjęło decyzję o przywróceniu obowiązywania od 1 sierpnia 2023 r. minimalnych wymagań jakościowych dla paliw stałych, skoro na rynku wciąż jest potężna ilość słabego jakościowo węgla w postaci przede wszystkim właśnie miałów węglowych? Problem ten dotyczy nie tylko małych importerów węgla, ale również ogromnych państwowych molochów. Być może Ministerstwo uznało, że dostępność jakościowego węgla na rynku z polskich kopalni stała się na tylko duża, że nie ma sensu dalej narażać się na krytykę środowisk ekologicznych?

Jedno jest pewne - spora liczba podmiotów handlujących węglem pozostanie z dużym problemem.